Το χρονικό της έντασης: Η NAVTEX , ο συναγερμός και ο φόβος θερμού επεισοδίου

Η παρατεταμένη περίοδος έντασης στην περιοχή μετεξελίχθηκε σκηνικό κρίσης, με αναλυτές να θεωρούν ορατό το ενδεχόμενο ενός θερμού επεισοδίου, από την στιγμή που η Τουρκία ανακοίνωσε ότι θα πλεύσει το ερευνητικό πλοίο Oruc Reis σε θαλάσσια περιοχή που βρίσκεται εντός της ελληνικής και κυπριακής υφαλοκρηπίδας, σύμφωνα με την ΕΡΤ.

Το μεσημέρι της Τρίτης τα ελλαδικά μέσα κάνουν λόγο για αυξημένη κινητικότητα στην ναυτική βάση του Ακσάζ από την οποία βγήκαν 15 ναυτικές μονάδες.

Το γεγονός θέτει σε συναγερμό την Αθήνα ενώ σε επιφυλακή βρίσκονται οι ένοπλες δυνάμεις.

Σύμφωνα με πηγές του ελληνικού Υπουργείου Άμυνας, το 85%  του ελληνικού στόλου βρίσκεται στο Αιγαίο, παρακολουθώντας εκ του σύνεγγυς τις κινήσεις του τουρκικού στόλου. Σε κατάσταση αυξημένης επιφυλακής έχουν τεθεί οι μονάδες του στρατού ξηράς τόσο στον Έβρο, όσο και στα ακριτικά νησιά του Αιγαίου.

Την ίδια ώρα, ο αρχηγός του ΓΕΕΘΑ, Κωνσταντίνος Φλώρος, επιστρέφει εσπευσμένα στην Αθήνα από την Κύπρο όπου βρισκόταν για την επέτειο από την τουρκική εισβολή.

Υπουργείο Εξωτερικών και Άμυνας της Ελλάδας παρακολουθούν τις κινήσεις τις Άγκυρας, ωστόσο με ψυχραιμία.

Σε μεταγενέστερο στάδιο, ο Πρωθυπουργός της Ελλάδας συναντάται στο γραφείο του με τον υπουργό Εξωτερικών, Νίκο Δένδια, ενώ επικοινωνεί τηλεφωνικά με τον υπουργό Άμυνας, Νίκο Παναγιωτόπουλο, και τον αρχηγό ΓΕΕΘΑ, Κωνσταντίνο Φλώρο.

Σε διπλωματικό επίπεδο, η Ελλάδα μέσω του Υπουργού Εθνικής Άμυνας, Νικόλαου Παναγιωτόπουλου, ενημερώνει τις ΗΠΑ και τον υπουργό Άμυνας της χώρας, Μαρκ Έσπερ, για την κατάσταση, σε μια ωστόσο επικοινωνία η οποία ήταν προγραμματισμένη.

Ο κ. Παναγιωτόπουλος παρουσίασε την κατάσταση που διαμορφώθηκε με την κίνηση ναυτικών μονάδων στην περιοχή και υπογράμμισε ότι η Ελλάδα είναι αποφασισμένη να προασπίσει τα κυριαρχικά της δικαιώματα, εφόσον τούτο απαιτηθεί.

Και ενόσω διαδραματίζονται όλα αυτά, ζεύγος τουρκικών F-16 εισήλθε στο FIR Αθηνών χωρίς να καταθέσει σχέδιο πτήσης, πέταξε πάνω από την Ρω, στα 17.000 πόδια, στις 16:12 μ.μ., και στις 16:16 μ.μ πάνω από την Ρω, το Καστελόριζο και την Στρογγύλη, στα 21.000 πόδια.

Κατά την διάρκεια της συνάντησής του με τον Γερμανό υπουργό Εξωτερικών, Χάικο Μάας, ο Πρωθυπουργός της Ελλάδας, σημειώνει πως η χώρα παρακολουθεί τις εξελίξεις με αυτοπεποίθηση, σιγουριά και απόλυτη ετοιμότητα. Η αμφισβήτηση των κυριαρχικών δικαιωμάτων Ελλάδας και Κύπρου συνιστά αμφισβήτηση των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Ευρώπης τελικά. Εφόσον συνεχίσει η Τουρκία σε αυτή την κατεύθυνση, η επιβολή κυρώσεων από ΕΕ εναντίον της θα είναι μονόδρομος».

Το ζήτημα των παράνομων τουρκικών ενεργειών στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου βρέθηκε και στο επίκεντρο της συνάντησης του Έλληνα Υπουργού Εξωτερικών με τον Γερμανό ομόλογό του.

«Η Ελλάδα είναι ανοιχτή στο διάλογο, αλλά υπό όρους και οι όροι δεν είναι ελληνικοί, αλλά αυτονόητοι, είναι η προϋπόθεση του σεβασμού του διεθνούς δικαίου, του δικαίου της θάλασσας και των κανόνων της καλής γειτονίας. Και βεβαίως διάλογος υπό καθεστώς απειλών δεν νοείται», υπογράμμισε ο Δένδιας, με τον Μάας να σημειώνει πως «η στάση μας είναι ξεκάθαρη, το διεθνές δίκαιο θα πρέπει να τηρείται. Υπό αυτό το πρίσμα, η πρόοδος των σχέσεων ΕΕ-Τουρκίας θα είναι εφικτή, εφόσον πράγματι η Άγκυρα παύσει κάθε δραστηριότητα στην Ανατολική Μεσόγειο».

Χλιαρές και τυπικές μπορούν να χαρακτηριστούν οι διεθνείς αντιδράσεις, στην νέα προκλητική κίνηση της Τουρκίας που ανέβασε την θερμοκρασία.

Απαντώντας σε ερώτηση των Ελλήνων ανταποκριτών στην Ουάσιγκτον, εκπρόσωπος του αμερικανικού υπουργείου Εξωτερικών κάλεσε μεν την Τουρκία να απέχει από ενέργειες που αυξάνουν τις εντάσεις στην περιοχή, προσθέτοντας ωστόσο πως η χώρα εξέδωσε navtex για έρευνα σε «αμφισβητούμενα» ύδατα στην Ανατολική Μεσόγειο.

«H Kομισιόν καλεί την Τουρκία να δεσμευθεί κατηγορηματικά σε σχέσεις καλής γειτονίας και σε ειρηνική επίλυση των διαφορών της, προσφεύγοντας, εάν είναι απαραίτητο, σε Διεθνές Δικαστήριο και ξεκαθαρίζει ότι η οριοθέτηση αποκλειστικών οικονομικών ζωνών και η υφαλοκρηπίδα πρέπει να αντιμετωπιστούν μέσω διαλόγου και διαπραγματεύσεων με καλή πίστη».

Την συγκεκριμένη απάντηση έδωσε στο ΚΥΠΕ η Ναμπίλα Μασραλί, Εκπρόσωπος της Κομισιόν και της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Εξωτερικής Δράσης.

Οι διπλωματικές κινήσεις της Ελλάδας ήταν άμεσες, με την ελληνική πρεσβεία στην Άγκυρα να προβαίνει σε αυστηρό διάβημα διαμαρτυρίας στο τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών.

Με ανακοίνωσή του το Ελληνικό Υπουργείο Εξωτερικών γνωστοποιεί ότι οι αρχές ήγειραν το θέμα στην Ευρωπαϊκή Ένωση, στο ΝΑΤΟ και στον Οργανισμό Ηνωμένων Εθνών, καθώς και στις πρωτεύουσες των μονίμων μελών του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών.

«Η σημερινή αναγγελία τουρκικών ερευνών σε τμήμα ελληνικής υφαλοκρηπίδας με νέα παράνομη τουρκική Navtex συνιστά κλιμάκωση της έντασης στην περιοχή», σημείωνε το Υπουργείο, καλώντας την Τουρκία να τερματίσει άμεσα τις παράνομες ενέργειές της.

Από την πρώτη στιγμή υπήρξε επαγρύπνηση και εγρήγορση στην Κύπρο, με τους Νίκο Χριστοδουλίδη και Νίκο Δένδια να επικοινωνούν τηλεφωνικά.

Στο πλαίσιο της επικοινωνίας έγινε ανταλλαγή απόψεων και ανασκόπηση της κατάστασης όπως αυτή διαμορφώνεται.

Η Λευκωσία ανησυχεί, καθώς θεωρείται σχεδόν ως δεδομένο πως σε περίπτωση επεισοδίου οι αναταραχές θα διαχυθούν και στην Κύπρο.

Ωστόσο, τόσο η Ελλάδα όσο και η Κύπρος στέλνουν το μήνυμα ότι δεν τελούν υπό πανικό.

Σε απάντηση προς την Τουρκία, οι δύο χώρες ενώνουν δυνάμεις και εκδίδουν κοινή ταξιδιωτική οδηγία.

Νίκος Αναστασιάδης και Κυριάκος Μητσοτάκης, επικοινωνούν τηλεφωνικά σήμερα Τετάρτη, συζητώντας τις τρέχουσες εξελίξεις.

Σκοπός και αυτής της τηλεφωνικής επικοινωνίας, ο συντονισμός και η στενότερη συνεργασία των δύο Κυβερνήσεων, με στόχο την ανάληψη κοινών δράσεων, τόσο σε επίπεδο ΕΕ όσο και σε επίπεδο φίλων χωρών της περιοχής.

Ο «πόλεμος νεύρων» από την Τουρκία συνεχίζεται και σήμερα, με την χώρα να εκδίδει δύο νέες αντι- NAVTEX κατά της Ελλάδας και της Κύπρου, σύμφωνα με το Euronews.

Η πρώτη χρονικά NAVTEX είναι σε απάντηση στην Κύπρο όπου αναφέρει μεταξύ άλλων πως, «η «Κύπρος» που αναφέρεται στη navtex της Λάρνακας δεν είναι η χώρα που δημιουργήθηκε το 1960. Γι΄ αυτό το λόγο, δηλώνει ότι η «Κύπρος» που αναφέρεται δεν συνιστά αναγνώριση της Ε/κ πλευράς ούτε των δικαιωμάτων της Τουρκίας όπως προκύπτουν από τις συνθήκες του 1960. Οι προσπάθειες νομιμοποίησης παράνομων διεκδικήσεων της Ε/κ πλευράς μέσω της navtex της Λάρνακας είναι άκυρες και δεν γίνονται αποδεκτές από την Τουρκία».

Η τελευταία χρονικά που εκδόθηκε, αναφέρει πως τα τουρκικά πλοία βρίσκονται εντός τουρκικής υφαλοκρηπίδας εκ μέρους της Τουρκίας και σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο.

Παράλληλα, αναφέρεται ότι η Ελληνική NAVTEX “είναι παράνομη καθώς εκδόθηκε σε περιοχή που ανήκει στην τουρκική υπηρεσία navtex”.

Τέλος, σημειώνει πως «η navtex του σταθμού της Αττάλειας παραμένει σε ισχύ. Ο σταθμός θα συνεχίσει να εκδίδει μηνύματα navtex για την ασφάλεια των ναυτικών».

Κι ενώ επικρατεί ο αναβρασμός, η γερμανική εφημερίδα Bild με δημοσίευμά της, σημείώνει πως παρέμβαση της Άγγελα Μέρκελ απέτρεψε την τελευταία στιγμή, χθες, ένα θερμό επεισόδιο μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας.

Σύμφωνα με την εφημερίδα, αυτό που συνέβη χθες το βράδυ στα νότια παράλια της Τουρκίας «θυμίζει τα δραματικά γεγονότα της κρίσης των πυραύλων στην Κούβα το 1962»: Πολεμικά σκάφη εχθρικών χωρών, τα οποία πλησίαζαν μια κόκκινη γραμμή και παραμόνευαν το ένα το άλλο. Αυτή την φορά οι δυνάμεις δύο εταίρων του ΝΑΤΟ παρατάχθηκαν η μία απέναντι στον άλλη, βρισκόταν σε εξέλιξη μια στρατιωτική κλιμάκωση – την οποία η καγκελάριος Άγγελα Μέρκελ εμπόδισε μάλλον την τελευταία στιγμή».

«Χθες το πρωί, η Τουρκία έκανε γνωστό ότι θέλει να αναζητήσει αέριο νοτίως του μικρού ελληνικού νησιού Καστελόριζου. Το νησί βρίσκεται μόνο τρία χιλιόμετρα από τις νότιες ακτές της Τουρκίας και τόσο η Άγκυρα όσο και η Αθήνα θεωρούν δική τους “Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη” τα γύρω ύδατα και τον πιθανόν πλούσιο σε κοιτάσματα θαλάσσιο πυθμένα. Γι’ αυτόν το λόγο, η Ελλάδα επιδιώκει να αποτρέψει με κάθε κόστος την Τουρκία από την εκμετάλλευση του “δικού της” φυσικού αερίου στην περιοχή», συνεχίζει το δημοσίευμα και προσθέτει ότι ήδη το πρωί δύο μαχητικά αεροσκάφη F-16 της τουρκικής Πολεμικής Αεροπορίας πραγματοποίησαν υπερπτήση πάνω από το Καστελόριζο. «Η Ελλάδα, με την σειρά της, απάντησε στέλνοντας μαχητικά αεροσκάφη», αναφέρει η «Bild». «Το μεσημέρι, το ελληνικό Πολεμικό Ναυτικό κήρυξε κατάσταση συναγερμού. Όλες οι καλοκαιρινές διακοπές των στρατιωτών ανεστάλησαν», επισημαίνεται, ενώ επέστρεψε εσπευσμένα από την Κύπρο, ο αρχηγός του Γενικού Επιτελείου Εθνικής Άμυνας, Κωνσταντίνος Φλώρος, «λόγω της στρατιωτικής δραστηριότητας γύρω από την τουρκική ναυτική βάση Ακσάζ».

«Το βράδυ κατέστη σαφές ότι 18 τουρκικά πολεμικά πλοία κατευθύνθηκαν προς το Καστελόριζο, όπως πληροφορήθηκε η “Bild” από ελληνικούς στρατιωτικούς κύκλους. Αλλά και ελληνικά πολεμικά πλοία έπλευσαν προς το νησί. Μια κατάσταση που θα μπορούσε να οδηγήσει ανά πάσα στιγμή σε κλιμάκωση μεταξύ των δύο χωρών του ΝΑΤΟ», συνεχίζει το δημοσίευμα. «Αλλά μετά ήρθε η Μέρκελ, τηλεφώνησε, σύμφωνα με τις πληροφορίες της “Bild”, κυριολεκτικά την τελευταία στιγμή, στον Τούρκο Πρόεδρο Ταγίπ Ερντογάν και στον Έλληνα Πρωθυπουργό, Κυριάκο Μητσοτάκη, προκειμένου να μεσολαβήσει μεταξύ των δύο βαριά οπλισμένων και έτοιμων για καβγά. Με επιτυχία! Ο τουρκικός πολεμικός στόλος άλλαξε πορεία και έπλευσε προς την αντίθετη κατεύθυνση, οι εντάσεις για την ώρα υποχώρησαν!», γράφει η γερμανική εφημερίδα, η οποία παραθέτει και απόσπασμα των χθεσινών δηλώσεων του Γερμανού υπουργού Εξωτερικών, Χάικο Μάας, από την Αθήνα, ότι χρειάζεται ανοιχτός διάλογος «χωρίς προκλήσεις». Μια δήλωση, η οποία, όπως γράφει η εφημερίδα, μάλλον προκάλεσε την τουρκική κυβέρνηση. «Μόνο η θαρραλέα παρέμβαση της καγκελάριου το απόγευμα πέτυχε την εξομάλυνση της κατάστασης -τουλάχιστον μέχρι το πρωί της Τετάρτης», καταλήγει το δημοσίευμα.